Oude grafmonumenten op de begraafplaats

Praktische handvaten inzake beleid en beheer

Inleiding

Het belang van oude begraafplaatsen als cultuurhistorisch erfgoed wordt al vele decennia erkend en ondersteund met rijksbeleid. Het beleid en beheer van oude grafmonumenten op erkende en niet erkende rijksmonumenten laat vaak veel te wensen over. Oude grafmonumenten worden soms eerder als last dan als waardevol erfgoed ervaren.

Ander beleid en beheer biedt ook voor deze grafmonumenten nieuwe kansen: geringere onderhoudskosten en een nieuwe bron voor extra inkomsten door het opnieuw en gecontroleerd uitgeven van oude graven en grafmonumenten. Centrale vraag van deze themadag is: Hoe op een praktische wijze zorgvuldig om te gaan met oude grafmonumenten en de grafvelden waarop deze staan?

Verantwoord omgaan met oude grafmonumenten

Het beheer van oude grafmonumenten start met het inventariseren van de cultuur-historische waarde en het ontwikkelen van een langetermijnvisie en beleid voor instandhouding en ontwikkeling. De praktische uitwerking daarvan wordt vertaald in het beheerplan en de nadere regels voor de begraafplaats(en). Aangezien de cultuurhistorische kennis van veel eigenaren en beheerders van begraafplaatsen beperkt is, strekt het tot aanbeveling om daarbij ook deskundigen te betrekken. Te denken valt aan leden van historische verenigingen en funerair deskundigen. De meest voorkomende opties voor het in stand houden van funerair waardevolle graven zijn:

• duurzaam onderhoud regelen
• restauratie/consolidatie van beschadigde of in verval geraakte graven
• het opnieuw uitgeven van oude grafmonumenten in historische stijl
• doorontwikkelen van oude grafvelden

Opzet en werkwijze

Op deze themadag komen de volgende onderwerpen en vragen aan bod:

• Hoe herken je de cultuurhistorische waarden van oude grafmonumenten?
• Welke bronnen raadpleeg je daarbij?
• Wie betrek je bij de inventarisatie en welke organisatievorm kies je?
• Welke selectiecriteria hanteer je?
• Hoe ziet een overzichtelijk en duidelijk inventarisatieformulier of app eruit?
• Wet- en regelgeving met betrekking tot oude grafmonumenten?
• Hoe ontwikkel je een heldere en werkbare visie en waar leg je die vast?
• Welke voorwaarden verbind je aan het opnieuw uitgeven van oude grafmonumenten?
• Welke voorwaarden verbind je aan nieuwe grafmonumenten op een oud grafveld?
• Hoe regel je dat de vervanging van oude gedenktekens daadwerkelijk in (de oude) stijl plaats vindt?
• Hoe voorkom je dat er door ruiming van minder waardevolle grafvelden en grafmonumenten gaten geslagen worden in het historische beeld?
• Waar en wanneer spelen archeologische aspecten een rol?
• Welke zonering, vergunningsvoorwaarden en nadere regels voor het opnieuw uitgeven van oude graven leg je vast in de beheerverordening of reglement?
• Hoe ga je om met oude grafmonumenten en grafkelders die niet voldoen aan de hedendaagse technische voorwaarden en (kist-)afmetingen?
• Financiële aspecten en mogelijkheden bij het in stand houden van oude grafmonumenten?
• Het inventariseren en integreren van ecologische waarden van grafbedekkingen?
• Hoe pak je voorlichting en communicatie over nieuw beleid aan?
• Er is ruimte voor casuïstiek van de deelnemers

Het programma wordt verzorgd door Leon Bok van Bureau Funeraire Adviezen en Wim van Oort van Bureau Van Oort & Ros – Partners bij Ontwikkeling.

Interactieve presentaties worden afgewisseld met praktijk casuïstiek en opdrachten. Het beoordelen van de cultuurhistorische waarde van enkele grafmonumenten op de plaatselijke begraafplaats maakt onderdeel uit van het programma. Vragen en praktijk casuïstiek van de deelnemers worden voorafgaand aan de bijeenkomst geïnventariseerd. De deelnemers krijgen een inventarisatielijst en tips om in de eigen organisatie met actiepunten aan de slag te gaan.

Praktische informatie

Doelgroep

• Beheerders en assistent beheerders van begraafplaatsen
• Beleidsmedewerkers en teamleiders
• Erfgoed medewerkers
• Medewerkers van de begraafplaatsadministratie
• Medewerkers van de buitendienst
• Leden van historische stichtingen en verenigingen
• Overige belangstellenden

Data en locatie

Woensdag 2 oktober 2024 – Midden Nederland

Werktijden        

Van 9.30 tot 16.30 uur

Investering

De kosten bedragen € 495,- per persoon, inclusief verblijf, lunch en documentatiemap.

Deze beroepsgerichte themadag is vrij van BTW.

LOB-leden ontvangen een korting van 10% (kortingscode: LOB-lidmaatschapsnummer)             

Aanmelding

Via de website of het aanmeldingsformulier, uiterlijk 4 weken voor aanvang van de opleiding

Informatie       

Wim van Oort, contact@gedenkparkontwikkeling.nl of 072-5814749

Overige

Deze themadag wordt ook in-company gegeven