Begraafplaatsen transformeren tot gedenkparken

Werken aan een  businessplan of projectplan

 

Van begraafplaatsbeheerder naar gedenkparkondernemer

Veel begraafplaatsen kampen met teruglopende inkomsten en hebben moeite om de exploitatiebegroting rond te krijgen. Het aantrekkelijk houden en rendabel maken van begraafplaatsen vraagt een voortvarende aanpak en specifieke competenties van de medewerkers. Alleen wanneer begraafplaatsen tijdig inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen en ruimte bieden voor ondernemerschap zullen ze hun bestaansrecht houden. Het is wat dat betreft voor veel begraafplaatsen vijf voor twaalf.

Aangezien op veel begraafplaatsen het percentage begrafenissen afneemt, crematies de overhand nemen, resomeren een nieuwe concurrent wordt én uitvaartrituelen veranderen is het van belang begraafplaatsen te transformeren tot gedenkparken. Een multifunctioneel park waar gedenken centraal staat en begraven én asbestemmingen én herdenken samenkomen. Een park waar ook ruimte is voor  stilte, extensieve recreatie, natuur, cultuurhistorie, kunst, eigentijdse spiritualiteit en ontmoeting. Een park met een eigen identiteit en uitstraling. Een park onder beheer van een bezielde ondernemende beheerder die ondersteund wordt door een enthousiast begraafplaatsteam. Een begraafplaatsteam dat kiest voor co-creatie en samenwerking met ondernemers, burgers en maatschappelijke organisaties. Een dienstverlening die gericht is op zowel individueel als collectief rouw verwerken en herinneren. Een vrijplaats voor nieuwe rituelen die het gemis aan oude ceremonies vervangt.

Marktgericht werken

Begraafplaatsen zijn sterk afhankelijk van marktwerking. Een extra crematorium of natuurbegraafplaats in de regio heeft direct gevolgen voor de jaarlijkse inkomsten. Een gezonde bedrijfsvoering vraagt een marktgerichte benadering en een op de vraag gerichte werkwijze. Tevens het op creatieve wijze tot bloei brengen van de aanwezige potenties van de begraafplaats. Op de meeste begraafplaatsen zijn er volop kansen en mogelijkheden, maar dan moet je die wel eerst zien én ruimte bieden voor verdere ontwikkeling. Zelfs met geringe investeringskosten valt met de nodige creativiteit veel te bereiken.

De markt is kansrijk, want het aantal sterfgevallen zal de komende decennia flink stijgen. De grote uitdaging is om op verschillende wijze mensen in contact te brengen met de vernieuwde dienstverlening van het gedenkpark. Via marketing en promotie zelf sturen op behoeften en werken aan een vroegtijdige binding van toekomstige klanten. Samenwerking met andere actoren in de samenleving is daarbij van wezenlijk belang.

Multifunctionele parken

Gedenkparken van de toekomst vervullen meerdere functies, ook sociaal-maatschappelijk. De kernfuncties blijven begraven, as bestemmen, gezamenlijk herdenken en persoonlijk gedenken. Afhankelijk van de ligging en potenties vervullen ze ook recreatieve, educatieve, ecologische en cultuurhistorische functies. Uitdaging is verder om aan te sluiten bij actuele (transitie)thema’s: energieopwekking middels zonnepanelen op graven, kleinschalige voedseltuinen op graven van een dierbare, vanuit gezondheidspreventie stilteplekken en yogasessies ter reductie van stress, ontmoetingsplekken ter voorkoming van eenzaamheid, therapeutische rouwverwerking ,stervensbegeleiding en alternatieve spirituele beleving. Een integrale benaderwijze van de laatste levensfase, het stervensproces, de uitvaart, rouwverwerking en jaarlijkse collectieve gedenkrituelen. Voor u een brug te ver? Voor je het door hebt hebben de ontwikkelingen je ingehaald

Samenwerken maakt sterk

Eerder genoemde functies vragen co-creatie en een netwerkbenadering. De medewerkers kunnen dit nooit alleen oppakken, dus samenwerking is geboden.  In de opleiding besteden we uitgebreid aandacht aan het verkennen en tot stand brengen van samenwerkingsverbanden, het stimuleren van ondernemersparticipatie en van burgerparticipatie in zeer diverse vormen. De rol van de beheerder spitst zich grotendeels toe op die van procesregisseur.

Opzet en werkwijze

De opleiding is praktijkgericht en bestaat uit vijf groepsbijeenkomsten met specifieke thema’s, ondersteuning op afstand per e-mail en enkele, vrijblijvend te volgen, excursies of themabijeenkomsten die aansluiten bij het eigen gekozen project. De voortgang van de gekozen projecten van de deelnemers staat centraal.

Tijdens de opleiding werken de deelnemers aan het opstellen van een businessplan of  bedrijfsplan voor de eigen begraafplaats(en) of een specifiek project. Input daarvoor wordt aangereikt in een vijftal themabijeenkomsten. De opleiding duurt 6 maanden en start in maart 2023. Indien mogelijk adviseren wij om met minimaal twee personen per organisatie deel te nemen, zodat samen aan het plan of  project kan worden gewerkt.

Praktische informatie

Doelgroep

• Beheerders en assistent beheerders van begraafplaatsen
• Beleidsmedewerkers en vakspecialisten
• Teamleiders en coördinatoren 

Niveau

Operationeel (praktisch) en strategisch (beleidsmatig)

Regio:          code            dag 1              dag 2                 dag 3               dag 4                  dag 5

Midden           GO-23        02-03-2023         28-03-2023          18-04-2023        16-05-2023         13-06-2023       

     

Data 

In overleg

Werktijden

9.00 – 16.30 uur

Locatie

Op diverse locaties in midden Nederland, in verband met excursies. Een centrale plek voor de deelnemers is het uitgangspunt

Studiebelasting 

8 uur per bijeenkomst voor opdrachten en uitwerking van deelaspecten van het businessplan of projectplan 

Investering

€ 1.990,- p.p. inclusief verblijfkosten en documentatiemap
Deze opleiding is vrijgesteld van BTW

LOB-leden ontvangen een korting van 10% voor 01-02-2023 (Kortingscode: LOB-lidmaatschapsnummer)

Aanmelding

Via de website of het aanmeldingsformulier, uiterlijk 3 weken voor aanvang van de opleiding

Informatie       

Wim van Oort, contact@gedenkparkontwikkeling.nl of 072-5814749

Certificaat

Deelnemers ontvangen een certificaat van deelname wanneer zij minimaal 80% van de bijeenkomsten aanwezig zijn en opdrachten voldoende afronden

Programma in hoofdlijnen

Bijeenkomst 1: Begraafplaatsen van de toekomst – ondernemend beheren

• Maatschappelijke ontwikkelingen en trends in de uitvaartbranche
• LOB-rapport Toekomst voor begraafplaatsen
• Gedenken en rouwen anno 2023– collectief en individueel
• Verwante maatschappelijke thema’s
• Functieverbreding van begraafplaatsen en gedenkparken
• Balans tussen beleving en zingeving
• Ondernemersparticipatie en co-creatie
• Burgerparticipatie en samenwerking met maatschappelijke organisaties
• Potenties van de begraafplaats(en) in kaart brengen
• Excursie

Bijeenkomst 2: Multifunctionele gedenkparken – out of the box omdenken

• Gedenkbos-gedenkpark: Co2 neutraal begraven
• Plantsoen-gedenkpark: Thuis begraven
• Volkstuin-gedenkpark: Graftuinen met ecologische groenten en bloemen
• Energie-gedenkpark: Via energietransitie je graf financieren
• Mens-dier-gedenkpark: Laatste gezamenlijke rustplaats
• Spiritueel-gedenkpark: Eigentijds bezinnen en gedenken
• Hangplek-gedenkpark: Samen verlies verwerken en vereenzaming voorkomen
• Historisch-gedenkpark: Funerair erfgoed veiligstellen
• Biodiversiteits-gedenkpark: Natuurvriendelijk begraven en gedenken
• Cultuur-gedenkpark: Open lucht exposities en voorstellingen
• Excursie

 Bijeenkomst 3: Verbeelden van toekomstplannen – een marktgerichte benadering

• Potentie inventarisatie van de projecten van de deelnemers
• Basiskennis marktgericht werken
• Kleinschalige herinrichting en/of grootschalige transformatie tot gedenkpark
• Krachtenveldanalyse
• Missie, visie en uitgangspunten
• Excursie

 Bijeenkomst 4: Implementatie en realisatie – middelen mobiliseren

• Voortgang van de projecten van de deelnemers
• Verdieping in relevante thema’s
• Begraafplaatsteam effectiviteitsmodel
• Beleid actualiseren
• Financiering regelen
• Planning organiseren
• Beheerverordeningen en Nadere regels aanpassen
• Protocollen en werkprocessen actualiseren
• Collega’s informeren en betrekken
• Excursie

Bijeenkomst 5: Communicatiestrategie – plannen presenteren

• Strategische beleidsbeïnvloeding en communicatie
• Presentatie en bespreking van de (voorlopige) businessplannen/projectplannen